Beşparmak dağlarında bir köy Bağarcık
Beşparmak dağları Bafa gölünün kuzey,Kuzey –Doğusunda uzanan Ege’nin önemli dağ yükseltilerinden birisidir. Eski Çağda Latmos dağları olarak bilinen Beşparmak dağları sarp ve ormanlarla kaplı olup Latmos körfezini (Latmikos Kolpos) çevirmektedir. Doğal güzelliği ile tanınan bu antik yöreye aynı zamanda Latmos veya Latmia ismi de yakıştırılmıştır… 1.225 m lik zirvesi ile Tekke Tepesi Beşparmak dağlarının en yüksek noktasıdır. Beş parmakların Güneye bakan yamaçlarında zeytincilik ön plana çıkarken dağın kuzey yamaçlarında başka bir doğal zenginlik dikkati çekiyor; çam fıstığı üretimi…
Ege’de Bergama Kozak yaylasından sonra en zengin ürün rekoltesi bu yöreden elde ediliyor…Beş parmak dağlarının doruklarına yakın yerleşkelerde yaşayan yerel halkın en büyük geçim kaynağı hayvancılık,zeytincilik ve Çam fıstığı üretimi… Eskiden halkın büyük bir bölümü arıcılık ile uğraşırken son yıllarda tarım alanlarındaki kontrolsüz ilaçlama ve ülkemizin önemli ihraç ürünleri arasında yer alan Balcılık ve arı yetiştiriciliği büyük oranda zarar görmeye başlamış; üstüne üstlük iç pazara ucuz sahte ballar da girmeye başlayanıca bal ihraç eden bir ülke konumundan ithal eden duruma düşence üreticiler de tek, tek bırakmaya başlamış arıcılığı… Mayıs ayı geldiğinde sadece bu yöreden yüzlerce kamyon arı kovanı Sivas-Erzurum-Erzincan ve yöresine taşınırmış, Ege’nin yakıcı güneşinden kaçıp serin yaylalarda yazı geçirmek üzere…
Beşparmakların Kuzey eteklerinde 850 m rakımda,fıstık çamı korulukları içinde yer alan Bağarcık köyü,Kocarlı ilçesi Kızılcabölük köyüne bağlı 35 hanelik bir mahalle iken, 2009 Yılı birinci ayından itibaren müstakil köy hüviyeti almış… Köy yolu Söke-Bağarası ve Koçarlı üzerinden gelindiğinde asfalt kaplama ancak Bafa istikametinden gelişlerde sadece yazın acık olan ve yaklaşık 20 Km’si oldukca bozuk toprak,kayalık bir orman yolu var ki evlere şenlik…Erken baharda ve yağışlı havalarda araçla girilmesi kesinlikle tavsiye edilmez…Kışın ise bu yol tamamen kapalı.
Köyün girişinde bizi Bağarcık’ın turizm elcisi gibi çalışan Mevlüt karşıladı… Yöreye gelen turist grupları ve bazı yerel ziyaretçilere hizmeti veriyor:Bağarcık- Beşparmak dağları zirvesi ve Bağarcık-Kapıkırı arasında…Evlerin hemen hepsi taş yığma,bazıları betonarme yapıda…Köyde okul ve sağlık ocağı yok,cami var… Köyde okul çağına gelen çocuklar taşımalı sistem ile eğitimlerini en yakın Kızılcabölük köyü İlk Öğretim Okulundan alıyorlar… Köyde yaşayan ailelerin tamamı geçimlerini çam fıstığı üretiminden ve hayvancılıktan sağlıyor…Köyde Yaşam koşulları oldukça zorlu;içme suyu şebekesi yok,PTT acentesi yok ama birkaç evde hatlı telefon mevcut;GSM hatları ise çekmiyor…
Köy de her evin bahçesinde öbek, öbek yığılmış çamfıstığı kozalakları mevcut.Çoluk çocuk bütün aile bireyleri kozalak açma işi yapıyorlar.Dağda ağaçlardan toplanan kozalaklar katırlarla çuvallar içinde köye taşınıyor,bazen de sırtta…Ekonomik durumu iyi olan bir iki evde traktör taşımacılığı var,kozalak açma ise makinelerde yapılıyor…Ancak köyün büyük bölümü önce büyük bakır kazanları ateşe oturtup kozalakları suda az bir süre haşlıyorlar.Daha sonra yere güneş altına serilen cam fıstığı kozalakları açılıp çatlıyor…Bu aşamadan sonra işin başına anne veya çocuklar geçiyor ve tek tek açılan kozalakları ellerindeki metal demirlerle var güçleriyle döverek tohumların ortaya çıkmasını sağlıyorlar. Zemine dökülen kabuklu çam fıstıkları bu asamadan sonra şehirden tüccarların gelip almasını beklemeye başlıyor… Zeytinyağlı dolmaların ve içli pilavların vazgeçilmez damak tadı olan çam fıstığı içine aktarlardan kaç para vererek alıyorsunuz bilmiyoruz ama küçük nasırlı elleri ile onları ortaya çıkartıncaya kadar çocukluklarını yaşamayı unutan Bağarcık’lı çocuklar emeklerinin karşılığını alamıyorlar şehirli tüccarlardan…
Orda bir köy var uzakta… O köyün adı “Bağarcık…” gitmesek de görmesek de o köy bizim köyümüz ve damaklarımızda tat bırakarak yuttuğumuz her bir zeytinyağlı dolmada Bağarcık köyü sakinlerinin hele de Bağarcık’lı çocukların el emeği ve göz nuru var…
Afiyetler olsun efendim…
Her pazar Ege'de bir Köye yolculuğumuz devam ediyor...
Yazı ve Fotograflar : Zeynel AYDIN
