Doğa Sporları ve Güneş Gözlüğü
Deniz seviyesinden yukarılara doğru özellikle de orman sınırının üstüne doğru yükseldikce, gökyüzünün şiddetli parıltısı güneşten korunmayı gerekli kılar. Çünkü 3.000 m.nin üstünde yükseltilerde ultraviyole ışınlarının şiddeti deniz seviyesinden % 50 daha fazladır.Özellikle kar ile kaplı alanlardan, bu ışınımın yansıması, etkisini de bir o kadar artırır.Bu yansıma, sadece kardan değil yüzeyde bulunan kayaçlardan da aynı şiddete yakın oranlarda yansır. Uygun özelliklere sahip güneş gözlükleri bu ışınımların göze zarar vermesini engeller.Bu nedenler Ormanlık alanların aşağılarda kaldığı yükseltilerde güneş gözlüğü kullanmak hayati derecede önem taşır.
Gözlerinizin kar veya diğer yüzeylerden yansıyan parlak güneşin etkilerine kısa süreli de olsa maruz kalması,baş ağrısı yapabilir veya dikkatinizin dağılmasına,konsantrasyon bozukluklarına sebep olabilir. Özellikle gözler ultraviyole ışınımına karşı duyarlıdır ve korunmayan gözlerin kornea tabakaları,herhangi bir rahasızlık hissedilmeden çok önce yanmaya başlar ve “ Kar körlüğü “ de denen çok acı verici bir duruma yol açar.Ultraviyole ışınımları bulutları çok kolayca gecebilir,bu nedenle havanın bulutlu olmasına aldanıp da gozlerinizi korumayı sakın ihmal etmeyin.
Güneş Gözlükleri, ultraviyole ışınımını % 95 veya % 100’ünü süzebilmelidir.Ayrıca,ışığın çok az kısmının lenslerden göze iletilebilmesi amacıyla camlarının renkli olması gerekir.Buzul gözlükleri için % 5 veya % 10 iletim oranı gereklidir.
Güneş gözlüğünüzü denerken aynaya bakın.Eğer gözlerinizi kolayca görebiliyorsanız,lensler çok ince ve geçirgen demektir.Gerçeğine uygun renkler istiyorsanız,lens renklerinizi gri ve yeşil olarak seçin.Kapalı hava veya siste, daha iyi bir görüş için sarı renkli lensler kullanın.
Kızıl ötesi ışınımın,güneşe doğrudan bakılmadığı sürece gözlere zarar verdiği ispatlanmamıştır.Ancak kızıl ötesi ışınımı yüksek oranda süzen herhangi bir malzeme ( bir çok gözlük süzer), gözlerin daha iyi korunmasını sağlar.
Güneş gözlüklerinde göze ulaşan ışığı azaltan,buğulanmayı engelleyecek kadar havalandırma sağlayan yan korumaların olması gereklidir.Ekip üyelerinin birinin gözlüklerini kaybetme ihtimaline karşı fazladan bir gözlük taşınması faydalı olacaktır.
Bazı Sporcular,gözlük yerine kontak lens kullanmayı tercih ederler.Bu tür lensler görüşü artırır, burundan kaymaz ve ıslanmazlar.Ancak,doğa şartları kontak lenslerin bakımı ve temizliğini zorlaştırır.Rüzgarda savrulan tozlar,ter veya güneş kreminden kaynaklanan problemler sorun yaratır. Bu nedenle Kontak lens veya lens kullanan gözleri bozuk bir sporcu, çantasında mutlaka yedek bir normal gözlük veya dereceli güneş gözlüğü taşımalıdır.
Güneş gözlüğü yanında,” Güneş koruma Kremi” de, dağlardaki rahatlığınız için hayati derecede önemli diğer bir koruyucu malzemedir. İnsanların derilerinin gerektirdiği koruma oranı kişiden kişiye değişir. Korumayı umursamamanın bedeli,muhtemel deri kanseri de dahil olmak üzere çok ağır olabilir.Bu nedenle her zaman derinizi korumanız gereklidir.Doğada ve özellikle de orman alanlarından daha yukarıdaki tırmanış ve gezilerde,herzaman ultraviyole A ve B ışınımını önleyen ve 15 veya daha fazla Güneş koruma faktörlü güneş kremi kullanın.Faktör sayısı 15 olan kremi kullanan bir kişinin,güneş kremi kullanmayan bir kişinin hiç yanmadan güneşte kalabileceği sürenin 15 katı daha fazla güneşte kalabileceği anlamına gelir. 40 faktör ve daha üstünde Güneş kremi de bulmak mümkündür.Ancak Güneş kremlerinin koruma süresi terlemeye bağlıdır.Güneş kreminizin ter ve suya karşı dayanıklılığı size söylenmiş olsa da siz aldırmayın sık sık krem sürün. Çene altı,Burun altı,kulasklar ve burun içi de dahil olmak üzere güneşe maruz kalabilecek tüm bölümlere güneş kremi sürün.Şapka kullanıyor olsanız dahi kar ve diğer parlak yüzeylerden yansıyan ışınlara karşı korunmak için yüzünüzü ve boynunuzu da kremleyin.
Dudaklar da deri gibi soyulma ve kabarmaya karşı korunmalıdır.Dudaklarınıza,yıkanmaya,terlemeye ve yalamaya karşı dayanıklı bir krem sürülmelidir.Çinko asit ve Para Amino Benzoik Asit içeren dudak kremleri idealdir.dudak korumasını sıklıkla yapmanız önerilir.
